EN
MANILA, Pilipinas — Nagsimula na ang gobyerno sa pag-impound ng mga tradisyunal na jeepney ngayong Huwebes bilang bahagi ng kontrobersyal na Public Utility Vehicle Modernization Program (PUVMP). Sa unang araw ng implementasyon, maraming pasahero ang stranded, partikular na sa terminal sa Nagtahan at sa Agoncillo Street sa Malate, Manila.**
Ang Land Transportation Franchising and Regulatory Board (LTFRB) ay nagbigay ng 15 araw na palugit na natapos noong April 30 para sa mga jeepney at UV Express units na mag-consolidate sa ilalim ng kooperatiba o korporasyon. Ang mga hindi sumunod ay itinuturing na "colorum" at ilegal na mag-operate sa kanilang mga ruta.
Ayon sa pahayag ng LTFRB, "Iche-check ng mga awtoridad ang serial number sa dokumentong issued ng LTFRB na naka-display sa jeepneys sa operasyon na nagsimula ngayong May 16." Paalala pa nila, dapat ipakita ng mga driver at operator ang kanilang franchise documents sa dashboard o windshield para maiwasan ang pagkaka-aresto.
Kasama sa mga parusang ipapataw sa mga mahuhuling "colorum" na jeepneys ay ang isang taong suspension para sa driver, ₱50,000 na multa para sa operator, at 30 araw na pag-impound ng sasakyan. Ang Land Transportation Office (LTO), Metropolitan Manila Development Authority (MMDA), at Philippine National Police (PNP) ang mangunguna sa pag-aresto.
Sa kabila ng mahigpit na implementasyon, hindi pa rin matukoy ng LTFRB ang eksaktong bilang ng mga consolidated at unconsolidated units. Sa datos noong April 23, tinatayang 10,000 jeepneys ang posibleng mawala sa kalsada, ayon kay LTFRB Chairperson Teofilo Guadiz III. Ayon kay Guadiz, hindi naman ito magdudulot ng transport crisis.
Samantala, mariing kinondena ng progresibong transport group na PISTON ang implementasyon ng PUVMP at ang jeepney phaseout. Ayon kay PISTON, "Isang malupit na pagpatay sa kabuhayan ng mga transport workers at isang atake sa karapatan ng mga tao sa abot-kaya at accessible na pampublikong transportasyon."
Binigyang-diin din ng grupo ang kawalan ng konkretong plano ng gobyerno para suportahan ang mga PUV drivers at operators na hindi makapag-consolidate. "Dalawang linggo matapos ang deadline, wala pa ring malinaw na plano ang gobyerno ni Marcos para sa mga naapektuhang drivers at operators," dagdag ni PISTON.
Noong Disyembre 2023, naghain ng petisyon sa Korte Suprema ang PISTON na humihiling ng certiorari at injunction laban sa consolidation deadline, habang humihiling din ng temporary restraining order para pigilan ang implementasyon nito.
"Ang mabigat na kamay ng rehimeng Marcos ay hindi makatwiran. Sa pag-aresto sa mga jeepney drivers at operators, lalo lamang nitong pinapahirap ang kalagayan ng mga commuters—mga manggagawa at estudyante—na humaharap sa lumalalang unemployment," ayon pa sa PISTON.
Hiniling ng grupo na huwag isakripisyo ang essential public transport services sa ilusyon ng economic growth ng gobyerno. Ang hamon ngayon ay kung paano mababalanse ang modernisasyon at ang kabuhayan ng mga jeepney drivers habang tiniyak ang abot-kayang transportasyon para sa lahat.
Sa gitna ng kaguluhang ito, ang mga pasahero ay umaasa na magkakaroon ng agarang solusyon na hindi ikakabagsak ng kanilang araw-araw na pamumuhay.