— Sa ika-walong anibersaryo ng landmark ruling na pumabor sa Pilipinas kontra sa Tsina, muling umigting ang panawagan ng mga miyembro ng Atin Ito Coalition at Akbayan na ideklara ang Hulyo 12 bilang ‘West Philippine Sea Victory Day’. Ang grupo ay nagsagawa ng isang malaking rally sa Boy Scouts Circle sa Quezon City upang alalahanin ang mahalagang desisyon na nagpawalang-bisa sa nine-dash line claim ng Tsina sa South China Sea, na kinilala bilang West Philippine Sea ng Pilipinas.
Panawagan ni Sen. Risa Hontiveros
Ayon kay Sen. Risa Hontiveros, napakahalagang ipagdiwang ang araw na ito upang panatilihing buhay ang diwa ng legal na tagumpay ng bansa sa The Hague. Sa kanyang muling pagsusulong ng Senate Resolution 674, sinabi ni Hontiveros, “Dapat ipagdiwang ang WPS Victory Day taun-taon, hindi lang upang alalahanin ang ating 2016 na tagumpay, kundi upang patuloy na igiit ang ating karapatan sa WPS.” Aniya pa, ang pagdiriwang na ito ay magpapakita ng pagkakaisa ng bansa laban sa pambu-bully ng Tsina.
Ang Kahalagahan ng Arbitral Grant
Sinabi rin ni Hontiveros na ang arbitral grant ay nagpapatunay na kahit maliit na bansa tulad ng Pilipinas ay kayang manindigan laban sa malalaking bansa gamit ang batas at diplomasiya, hindi sa karahasan. “Ipinakita natin sa mundo na ang isang maliit na bansa tulad ng Pilipinas ay maaaring manindigan nang legal, mapayapa, at diplomatiko laban sa isang malaki at autokratikong bansa tulad ng Tsina,” dagdag niya.
Pahayag ng Iba Pang mga Senador
Sumama rin sa panawagan sina Sen. Grace Poe at Loren Legarda. “Ang komemorasyon ng ating tagumpay sa arbitral tribunal ay lalong nagiging mahalaga sa harap ng agresibong layunin ng Tsina sa WPS,” sabi ni Poe. Sinabi naman ni Legarda na, “Ipinapakita ng ating tagumpay na ang batas ay nanaig, at ang kapayapaan ay matatamo lamang sa isang rules-based order.”
Ordinansa sa Palawan
Sa Palawan, pinirmahan ni Gov. Dennis Socrates ang isang ordinansa na nagdedeklara ng Hulyo 12 bilang West Philippine Sea Victory Day sa probinsiya. Ang Ordinance No. 3498 ay opisyal na nilagdaan kahapon bilang pagkilala sa kahalagahan ng arbitral ruling sa buhay ng mga Pilipino, lalo na sa mga mangingisda at mga residente ng probinsiya.
Atin Ito Coalition
Samantala, ang Atin Ito Coalition, isang koalisyon na dedikado sa pagsusulong ng mga karapatan ng mga mangingisda at mga frontliner sa WPS sa pamamagitan ng edukasyon at adbokasiya, ay nagdaos ng rally sa Boy Scouts Circle upang ipagdiwang ang anibersaryo ng ruling. “Sa pamamagitan ng pagdedeklara ng Hulyo 12 bilang West Philippine Sea Day, pinalalakas natin ang kolektibong alaala ng ating mga kapwa Pilipino at pinaaalala sa isa’t isa na ang mga panganib ay tunay,” ayon kay Rafaela David, co-convenor ng grupo.
Pahayag ng Department of Foreign Affairs
Ayon sa Department of Foreign Affairs (DFA), lumalawak ang suporta sa 2016 Arbitral Award. Sinabi ng DFA na ang commitment ng Pilipinas sa kapayapaan ay nananatiling matatag sa kabila ng mga iligal na aksyon ng Tsina sa South China Sea. “Over the years, the Philippines has continued to demonstrate this commitment to peace even in the face of the unlawful actions which have caused serious incidents in the South China Sea, without ever diminishing our resolve to protect and promote our people’s interest and the full and responsible enjoyment of our legally settled maritime entitlements and its accompanying rights and jurisdictions,” sabi ng DFA.
Pahayag ni National Security Adviser Eduardo Año
Nagbigay din ng pahayag si National Security Adviser Eduardo Año, na nangakong patuloy na ipagtatanggol ng Pilipinas ang karapatan at interes nito sa West Philippine Sea. “Tayo ay maninindigan laban sa mga banta gamit ang diplomasiya at diyalogo,” ani Año. Idinagdag pa niya na, “Moreover, we will rise above the fear instigated by military and economic might, real or imagined. With the firm belief that peaceful channels such as dialogue and diplomacy are keys to peacefully resolving disputes, we will continually engage, build partnerships and seek wider international support to defend and protect what is rightfully ours.”
Pahayag ni Defense Secretary Gilbert Teodoro Jr.
Sinabi naman ni Defense Secretary Gilbert Teodoro Jr. na ang mga yamang-dagat sa West Philippine Sea ay para lamang sa mga Pilipino. “This award should be in the hearts of every member of our armed forces, especially those in LS57, BRP Sierra Madre,” sabi niya.
Pahayag ni Bishop Broderick Pabillio
Para kay Bishop Broderick Pabillio ng Apostolic Vicariate ng Taytay, Palawan, ang arbitral ruling ay isang “biyaya mula sa Diyos na kailangan nating ipaglaban.” Ayon kay Pabillio, mahalagang ipagdiwang ang tagumpay na ito upang maipakita ang pagkakaisa at tapang ng mga Pilipino sa harap ng mga hamon.
Ang panawagan na ideklara ang Hulyo 12 bilang ‘West Philippine Sea Victory Day’ ay isang makabuluhang hakbang upang patuloy na alalahanin at ipagdiwang ang tagumpay ng Pilipinas sa laban sa Tsina. Ito rin ay nagsisilbing paalala na ang bansa ay naninindigan para sa kapayapaan, karapatan, at soberanya sa pamamagitan ng batas at diplomasiya.