EN
— Dumadagundong ang mga balita sa papalapit na pagbisita ng mga foreign affairs at defense chiefs ng Japan sa Maynila sa susunod na buwan para sa isang high-level meeting kasama ang kanilang mga Filipino counterparts. Ang pakay: pirmahan ang isang mahalagang kasunduang defense, kasabay ng lumalalang tensiyon sa South China Sea.
Ang Reciprocal Access Agreement (RAA) ay magbibigay-daan sa Pilipinas at Japan na magpadala ng kanilang mga pwersang militar sa teritoryo ng isa’t isa para sa iba't-ibang inisyatiba, kabilang na ang pagpapanatili ng kapayapaan sa South China Sea (SCS) at West Philippine Sea (WPS).
Ayon kay Presidente Marcos, ang nasabing kasunduan ay isang “napakahalagang” kasunduan na inaasahang mapipirmahan ngayong taon.
Sinabi ng Department of Foreign Affairs (DFA) na ang Japanese Foreign Minister Kamikawa Yoko at Defense Minister Kihara Minoru ay magkakaroon ng opisyal na pagbisita sa Maynila sa Hulyo 8.
Magkikita sila kasama sina Foreign Affairs Secretary Enrique Manalo at Defense Secretary Gilbert Teodoro Jr. para sa ikalawang Philippines-Japan Foreign and Defense Ministerial Meeting o “2+2.”
Ang apat na ministro ay tatalakayin ang mga isyu ng bilateral, defense, at seguridad na nakakaapekto sa rehiyon at magpapalitan ng mga pananaw sa mga regional at international na isyu.
Sa kanilang pagbisita, magkakaroon din sina Manalo at Teodoro ng magkakahiwalay na bilateral meetings kasama ang kanilang mga counterparts para talakayin ang mga usaping may mutual concern.
Ilan sa mga senior Japanese lawmakers, kabilang sina Wada Yoshiaki, ay nasa bansa rin upang suriin kung paano pa mapapalakas ang pagtutulungan ng Japan at Pilipinas sa problema sa WPS.
Binanggit ni Senior Japanese lawmaker Onodera Itsunori na inaasahan nilang makamit ang malaking progreso at maratipikahan ang RAA sa susunod na buwan.
Ayon sa DFA, ang 2+2 Foreign and Defense Ministers Meeting ang pinakamataas na consultative mechanism sa pagitan ng Pilipinas at Japan sa ngayon.
Ito ay isang platform para lalong patibayin ang dekada nang Strategic Partnership ng dalawang bansa simula nang unang 2+2 meeting noong Abril 2022 sa Tokyo, Japan.
Sa isang hiwalay na anunsyo, sinabi ng DND na sa 2+2, ang mga ministro ay magtatalakayan ng malawak na mga usaping bilateral, defense, at seguridad na nakakaapekto sa rehiyon.
Kasama sa mga diskusyong ito ang detalyadong pagpapalitan ng mga pananaw sa mas malawak na regional at international na mga bagay, layunin na palakasin ang kooperasyon at mutual understanding ng dalawang bansa.
Napaka-suporta ng Japan sa mga hakbangin ng bansa laban sa agresibong mga aksyon ng China sa WPS.
Noong nakaraang taon, sa pagbisita sa Maynila, nagkasundo sina Japanese Prime Minister Fumio Kishida at Presidente Marcos na simulan ang negosasyon sa isang reciprocal access agreement na magbibigay-daan sa mga tropa na pumasok sa teritoryo ng isa’t isa para sa joint military exercises at pinalakas na defense cooperation.
Pinupuna ng mga Japanese lawmakers ang China
Pinaratangan ng mga Japanese lawmakers sina Onodera Itsunori, Liberal Democratic Party at miyembro ng House of Representatives at dating Defense Minister; Wada Yoshiaki, Liberal Democratic Party at miyembro ng House of Representatives at dating Senior Advisor to the Defense Minister; at Matsukawa Rui, Liberal Democratic Party at miyembro ng House of Councilors at dating Parliamentary Vice Minister of Defense, ang mga aksyon ng China sa WPS.
Ayon sa kanila, parehong nakakaranas ng harassment ang Pilipinas at Japan mula sa China at sa kaso ng Japan, sa Senkaku Islands sa East China Sea.
Sinabi ng mga Japanese lawmakers na ang mga ganitong mapang-abusong aksyon, lalo na ang insidente noong Hunyo 17 sa Ayungin Shoal, ay mga karumal-dumal na gawain ng pirata.
Sinabi nilang kayang suportahan ng Japan ang Pilipinas sa pamamagitan ng defense assets, defense training, at anumang iba pang posibleng tulong na kailangan ng Pilipinas.
“Ipaglalaban namin ang kapayapaan at katatagan ng Indo-Pacific,” sabi nila, at binigyang-diin na ang matibay na kooperasyon ng Pilipinas-Japan ay kapakinabangan ng parehong bansa pati na rin ang rehiyon.
Matibay na pangako
Muling pinaalala ng US sa China ang kanilang “ironclad” na pangako sa Pilipinas sa ilalim ng Mutual Defense Treaty (MDT) sa gitna ng “destabilizing actions” ng China sa SCS at WPS.
Nakausap ni US Deputy Secretary of State Kurt Campbell si PRC Executive Vice Foreign Minister Ma Zhaoxu sa telepono noong Huwebes para talakayin ang mga bagay na may mutual concern, ayon kay US State Department spokesman Matthew Miller.
Sinabi niyang tinalakay ng dalawang opisyal ang mahahalagang bilateral, regional, at global issues, kabilang na ang mga areas of cooperation and difference.
“Pinaabot ng Deputy Secretary ang seryosong pag-aalala tungkol sa destabilizing actions ng PRC sa South China Sea, kasama na ang sa Second Thomas (Ayungin) Shoal, at pinagtibay ang suporta ng Estados Unidos para sa freedom of navigation and overflight at ang mapayapang pagresolba ng mga alitan, alinsunod sa international law,” ayon kay Miller.
“Pinaalala rin ng Deputy Secretary na ang commitments ng US sa Pilipinas sa ilalim ng Mutual Defense Treaty ay mananatiling matibay,” dagdag pa niya.
Sinabi ni Miller na binigyang-diin ni Campbell ang kahalagahan ng pagpapanatili ng kapayapaan at katatagan sa Taiwan Strait habang binabanggit din ang pag-aalala tungkol sa suporta ng PRC sa Russian defense industrial base at mga hamon sa Korean Peninsula.
Parliamentarians
Nanawagan ang International Parliamentary Alliance on China (IPAC) sa mga gobyerno sa buong mundo na kondenahin ang hindi paggalang ng Beijing sa “judgement of legitimate international bodies” kaugnay sa West Philippine Sea.
Ayon kay Cagayan de Oro City Rep. Rufus Rodriguez, kamakailan ay naglabas ng pahayag ang IPAC na tinutuligsa ang patuloy na “aggression and provocation” ng China sa mga pinagtatalunang tubig.
Ang pahayag ay pinirmahan ng mga lawmakers mula sa ilang European Union countries at 23 bansa, kabilang na sina Rodriguez at Zamboanga del Norte Rep. Adrian Michael Amatong.
“Pinapasalamatan namin sila at pinahahalagahan ang kanilang suporta sa ating bansa, na patuloy na binabalahura ng China sa West Philippine Sea at loob ng ating 200-mile exclusive economic zone (EEZ),” dagdag pa ni Rodriguez.
Sinabi ng IPAC na sinusubukan ng Beijing na ipatupad ang “no trespass” rules sa pinagtatalunang tubig pero “walang basehan sa batas” ang mga patakarang ito.
“Sa kabaliktaran, noong 2016, nang itanong ang tungkol sa bagay na ito, sinabi ng Arbitral Tribunal na itinatag ng United Nations Convention on the Laws of the Sea – na parehong miyembro ang Pilipinas at China – na ang Shoal ay nasa Exclusive Economic Zone ng Pilipinas,” dagdag pa nito.
Pinaalalahanan ng IPAC ang Beijing na “walang internasyonal na katawan ang kumikilala sa kanilang pag-angkin ng hurisdiksyon sa Second Thomas Shoal, kahit na ano pa ang maluhong pahayag ng tinatawag na Nine-Dash Line.”