EN
Sa gitna ng pagdiriwang ng World No Tobacco Day, pinapalakas ng Department of Health (DOH) at mga health advocates ang babala laban sa paggamit ng vape, lalo na sa mga kabataan. Ayon sa DOH, ang vaping ay hindi lamang nagdudulot ng pinsala sa baga kundi pati na rin ng heart attack.
Isang dokumentadong kaso nina Dr. Margarita Isabel Fernandez at iba pang doktor ng Philippine General Hospital (PGH) sa Maynila ang nagpapakita ng unang vape-related death sa bansa. Ipinublish ito sa Respirology Case Reports journal ng Asian Pacific Society of Respirology nitong Abril. Ang biktima, isang 22-taong-gulang na lalaking Pilipino, ay walang kasaysayan ng kalusugan na nagpapahiwatig ng ganitong sakit.
Ayon sa mga mananaliksik, ang biktima ay hindi naninigarilyo, hindi umiinom ng alak, at walang record ng paggamit ng ilegal na droga. Ngunit, inamin niya na gumagamit siya ng vape araw-araw sa loob ng dalawang taon.
Noong 2023, dinala siya sa emergency room ng isang ospital dahil sa matinding pananakit ng dibdib at hirap sa paghinga, na nagresulta sa heart attack dahil sa pagbabara ng dalawang pangunahing ugat. Napag-alaman ng mga doktor na may severe pneumonia-like symptoms siya, ngunit walang nahanap na impeksyon.
Nagsagawa ng emergency procedure ang mga doktor upang buksan ang baradong ugat, ngunit lumala ang kondisyon ng pasyente. Sa kabila ng mga pagsisikap, nagkaroon siya ng respiratory failure at binawian ng buhay tatlong araw matapos ma-admit sa ospital.
Ito ang unang dokumentadong kaso sa Pilipinas na nag-uugnay sa vape use sa parehong acute lung injury at heart attack. Pitong kaso ng Evali ang naiulat sa bansa mula 2019.
"Ito'y hindi dapat nangyari," ani Dr. Imelda Mateo, isang internist-pulmonologist sa online forum ng Philippine College of Physicians. "Sa loob ng maikling panahon, nakita namin ang pinsala sa baga na parang sa heavy smoker na nasa 50 o 60 anyos na."
Para sa DOH, ito ay isang matinding paalala na ang e-cigarettes at vape products ay hindi ligtas na alternatibo sa sigarilyo. "Magsilbing babala sana ito sa lahat, lalo na sa kabataan," sabi ni Health Secretary Teodoro Herbosa. "Ang DOH ay patuloy na magtuturo sa publiko tungkol sa panganib ng vaping at mag-aadvocate para sa mas mahigpit na regulasyon."
Sa isang global survey noong 2019, 14 porsyento o isa sa bawat pitong kabataang Pilipino edad 13-15 ay gumagamit na ng e-cigarettes. Ang bilang na ito ay posibleng lumaki dahil sa mga marketing tactics ng tobacco companies na tumutok sa kabataan.
Sa kabila ng safeguards ng Republic Act No. 11900, o ang Vaporized Nicotine and Non-Nicotine Products Regulation Act, marami pa rin ang kabataang nakakabili ng vape. Ang batas na ito ay nagpapababa ng age access mula 21 sa 18 taong gulang at inilipat ang regulasyon ng vape products sa Department of Trade and Industry mula sa Food and Drugs Administration.
"Ang mga magulang, guro, at lahat ng matatanda ay may responsibilidad na protektahan ang kabataan," sabi ni Mateo. Hiniling din ni Herbosa sa Department of Education na tumulong sa pagpapalakas ng information drive at sa Philippine National Police na habulin ang mga nagbebenta ng vape sa mga menor de edad.
Sa kabila ng lahat, nananatiling hamon ang pagpapatupad ng mga batas ukol sa vape. Ngunit sa tulong ng komunidad, maaaring maprotektahan ang kalusugan ng kabataan laban sa panganib na dulot ng vaping.
READ: Babala ng DOH: Pag-vape Maaaring Magdulot ng heart attacks