EN
Sa gitna ng ingay at daloy ng buhay, madalas nating nakakalimutan ang tunay na kalagayan ng ating mga puso. Kaya't narito ang mga paalala mula sa mga eksperto upang pukawin ang ating kamalayan sa kahalagahan ng pagsugpo sa ating kolesterol.
Ang Likas na Kaugalian ng Pinoy
Tunay nga, marami sa atin ang walang kamalay-malay na may mataas na antas ng kolesterol sa katawan. Ang 8th National Nutrition Survey ay nagpapakita na isa sa bawat dalawang Pilipino ang may borderline mataas na antas ng kolesterol, na nagiging banta sa mga kabataan at mga taong nasa kasagsagan ng kanilang karera.
Ano nga ba ang kahalagahan ng cholesterol? Ito ay hindi basta lamang numero sa iyong papeles, ito ay isang mahalagang bahagi ng iyong kalusugan. Sa katunayan, marami sa atin ang may mababang HDL (good cholesterol) at mataas na triglycerides.
"Di natin alam kung ito ay dahil sa ating lahi o isang likas na katangian ng mga Pilipino ang magkaroon ng mababang HDL," sabi ni Dr. Santos. "Dagdag pa, ang ating pangunahing pagkain ay kanin. Kung hindi natin ibabago ang ating pagkain, itinatayo natin ang isang bansa ng mga pasyente na may insulin resistance, diabetes, at mga sakit sa puso."
Paggabay ng Kolesterol at Puso
Kung hindi ito maiiwasan, maaaring magdulot ito ng nakakabahalang mga kondisyon tulad ng puso at stroke. Ayon sa Philippine Statistics Authority, ang sakit sa puso ay nagiging sanhi ng 124,182 kaso o mahigit sa 18 porsyento ng lahat ng namamatay sa buong bansa, na mas marami pa kaysa sa anumang ibang sakit.
Kaya naman, mahalaga ang pagkumpirma sa ating antas ng kolesterol. Ano nga ba ang tamang oras para magpacheck-up?
"Sa mga pasyente na walang panganib, ibig sabihin, walang pamilyang may stroke o atake sa puso, at diabetes, ang inirerekomendang edad para sa screening ay 45 taong gulang. Ibig sabihin, sa 45, dapat kang magkaroon ng taunang pagsusuri ng iyong lipid profile kahit walang nararamdaman," paliwanag ni Dr. Santos. "Ang mga may kilalang mga panganib ay dapat makipag-usap sa kanilang mga doktor at tingnan kung may indikasyon na magpacheck-up ng lipid profile nang maaga."
Pagiging Mapanuri sa Paggamot
Bilang isang preventive cardiologist, sinasabi ni Dr. Santos na ang pagbabago sa diyeta at pamumuhay ay mahahalagang bahagi sa paggamot ng dyslipidemia.
"Ngunit sa mga pagkakataong ang pagbabago sa diyeta at pamumuhay ay hindi sapat upang pamahalaan ang kanilang LDL, kailangan nating gumamit ng medikal na paggamot. Para sa mga pasyenteng may nakaraang episode ng atake sa puso o stroke, kailangan nating agresibong babaan ang kanilang antas ng LDL sa pamamagitan ng gamot upang mabawasan ang panganib. May mga bagong molekula ngayon na nililikha kung saan pinauugnay ang mga gamot sa isang tableta para sa kaginhawahan ng pag-inom," paliwanag ni Dr. Santos.
Kabilang sa mga gamot na pumipigil sa pagtaas ng kolesterol ay ang mga statins, cholesterol absorption inhibitors, at PCSK9 inhibitors, sa iba pa.
"Kapag tayo ay nag-uusap ng LDL, ang iyong layunin ay depende sa iyong panganib. Bawat tao ay may iba't ibang layunin. Mahalaga na ipa-interpret mo ang iyong lipid profile sa iyong doktor," dagdag ni Dr. Santos.