Nangako ang mga rice retailers sa Pilipinas na magbaba ng presyo ng bigas simula sa Hulyo, na aabot sa P45 kada kilo, ayon sa pulong kasama si Speaker Martin Romualdez. Tinatayang bababa ang presyo ng well-milled rice (25% broken) sa P45-P46 kada kilo, habang ang premium rice (5% broken) ay magiging P47-P48 kada kilo.
“Handa kaming tumulong sa gobyerno upang maibsan ang epekto ng inflation at maramdaman ng mga tao ang agarang epekto ng pagpapababa ng taripa sa bigas,” sabi ni Grain Retailers Confederation of the Philippines (Grecon) spokesperson Orly Manuntag.
Dagdag pa ni Grecon lead convenor Rowena Sadicon, “Magtulungan tayo upang masiguro na ang pagbawas ng taripa sa bigas ay magdudulot ng pagbaba ng presyo.”
Pinangunahan nina Manuntag at Sadicon ang pulong ng Philippine Rice Industry Stakeholders Movement kasama si Romualdez upang talakayin ang mga hakbang para mapababa ang presyo ng bigas sa merkado.
Naglabas ng Executive Order 62 si President Marcos noong Hunyo 20, pormal na binabaan ang taripa sa 15 porsiyento mula sa dating 35 porsiyento hanggang 2028. Naniniwala ang mga economic managers na maaari nitong pababain ang presyo ng bigas sa P29 kada kilo.
“Lubos naming pinahahalagahan ang inyong pangako na gawing abot-kaya ang bigas para sa ating mga kababayan,” sabi ni Romualdez matapos ang pulong sa Manila Golf Club sa Makati City.
Binigyang-diin niya na ang pagputol ng taripa at ang direktang pagbebenta ng inangkat na bigas ng gobyerno sa pamamagitan ng Kadiwa centers ay dapat na magresulta sa makabuluhang pagbaba ng presyo ng bigas.
Naunang sinabi ni Romualdez na mararamdaman agad ang epekto ng taripa cuts, bago ang ikatlong State of the Nation Address sa Hulyo 22.
Dumalo rin sa pulong sina National Food Authority (NFA) officer-in-charge administrator Larry Lacson, House committee on appropriations chairman Rep. Zaldy Co, House committee on agriculture and food chairman Rep. Mark Enverga, at House Deputy Majority Leader Erwin Tulfo.
Presyo ng Palay sa Farmgate
Ayon kay Agriculture Assistant Secretary at tagapagsalita Arnel de Mesa, maaaring magresulta ang EO 62 sa pagbaba ng presyo ng palay sa farmgate.
“Magkakaroon talaga ito ng epekto. Sa kasalukuyan, mataas ang farmgate price ng palay. Kung bababa ang retail price ng imported rice, babagsak ang farmgate price at maaapektuhan ang ating mga lokal na magsasaka,” sabi ni De Mesa sa radio dzBB kahapon.
Bago ipatupad ang EO 62 sa Hulyo 6, maghahain ang mga grupo ng magsasaka ng temporary restraining order sa Korte Suprema, pinangunahan ng Samahang Industriya ng Agrikultura at Federation of Free Farmers.
Nagbabala si Sinag chairman Rosendo So na mahigit 500,000 magsasaka ang maapektuhan sa pagdagsa ng imported rice sa bansa. Sinabi niya na ang Pilipinas ay umaangkat ng hindi bababa sa 28 porsiyento ng suplay ng bigas nito.
Maliban na lang kung maglabas ng TRO ang Korte Suprema, susunod ang Department of Agriculture sa EO 62, ayon kay De Mesa.
Ipagpapatuloy ng NFA ang pagbili ng palay mula sa mga magsasaka sa mas mataas na presyo, P23 hanggang P30, ngunit inamin ni De Mesa na hindi ito sapat upang tulungan ang mga apektadong magsasaka.
Ayon sa paunang pagtataya ng Philippine Statistics Authority, bababa ng P6 hanggang P7 kada kilo ang retail price ng imported rice matapos ipatupad ang EO 62.
Ipinahayag ng dating agriculture secretary Leonardo Montemayor na tinatayang aabot sa P80 bilyon ang magiging pagkawala ng kita dahil sa pagpapababa ng taripa sa imported rice.
Sinabi ni Agriculture Secretary Francisco Tiu Laurel Jr. kahapon na hindi "anti-farmer" ang EO 62 dahil committed ang gobyerno na punan ang anumang kakulangan sa pondo ng Rice Competitiveness Enhancement Fund.
Sa ilalim ng Rice Tariffication Law, ang kita mula sa rice tariffs ay dapat mapunta sa taunang P10-bilyong pondo ng RCEF, na magpopondo sa mga programa para sa pagpapataas ng kompetisyon at produksyon ng mga magsasaka ng palay.
Samantala, magsasampa ng kaso ng katiwalian laban kay National Economic and Development Authority Secretary Arsenio Balisacan at mga opisyal ng Tariff Commission, ayon kay Sinag legal counsel Virgie Suarez.