MAYNILA, Pilipinas — Ipinahayag ng dalawang progresibong grupo ang "tigil-pasada" na magsisimula sa Lunes upang iprotesta ang Abril 30 deadline para sa consolidation ng prangkisa sa ilalim ng programa ng modernisasyon ng public utility vehicle (PUV) — isang kinakailangan bago ang paulit-ulit na pagtanggal ng jeepney.
Ang Pagkakaisa ng mga Samahan ng Tsuper at Opereytor Nationwide (PISTON) at Manibela ay nagtakda ng transport strike sa Abril 15 isang araw matapos isara ni Pangulong Ferdinand Marcos Jr. ang pag-asa para sa isa pang extension.
"Ito ay panggigipit mula sa gobyerno ni Marcos Jr.," sabi ni Ruben Baylon, deputy secretary-general ng PISTON, sa Filipino nitong Huwebes ng umaga.
"Ang aming serye ng mga congressional hearings sa PUVMP ay patuloy pa habang ang aming petisyon sa Korte Suprema laban dito ay patuloy pa rin. Gayunpaman, ang rehimen ay nagmamadali na kunin ang kabuhayan ng mga driver at maliit na operator."
Naunang inihayag ng gobyerno na ipagbabawal ang mga tradisyonal na jeepney at UV Express units na mag-operate kung hindi nila matutugunan ang deadline sa Abril 30, isang scenario na maaaring magdulot ng kawalan ng trabaho para sa libu-libong driver at operator.
Sa ilalim ng PUVMP, ang nabanggit na mga sasakyan ay kailangang mag-consolidate sa mga kooperatiba bago mag-transition sa modernong, "eco-friendly" na PUVs. Bawat isa sa mga ito ay karaniwang nagkakahalaga ng higit sa P2 milyon, isang presyo na marami ang hindi makakayang bayaran.
Nag-aayos ang PISTON para sa isang serye ng mga strike at protesta hindi lamang sa Metro Manila kundi sa buong bansa sa hangaring mas "pro-people" na paraan ng modernisasyon.
"Kitang-kita na ang administrasyon ni Marcos ay hindi nakikinig sa mga hinaing ng sektor ng transportasyon. Kung hindi pa nila sapat ang mga strike noong nakaraang taon, hindi kami magdadalawang-isip na gawin ito ulit ngayong Abril," sabi ni Baylon.
"Kung seryoso ang administrasyon sa paglilingkod sa publiko... hindi nila dapat pinagmamadali ang programa ng modernisasyon at hindi rin nila dapat pinipilit ang nasabing franchise consolidation."
Inuulit ng PISTON na ang kanilang demanda ay lampas sa isa pang extension ng deadline; kanilang hinihiling ang buong pagbasura ng requirement ng franchise consolidation at ng buong PUVMP.
'Laban sa deadline ng franchise'
Sa isang press conference noong Huwebes, hinikayat ni Manibela president Mar Valbuena ang mga commuters na suportahan ang kanilang paparating na "welga" kasama ng PISTON, na sinasabing ito rin ay isang laban laban sa pag-expire ng mga prangkisa.
"Sa ating mga minamahal na commuters, hinihiling namin ang pang-unawa bago pa man. Sana bigyan ninyo kami ng parehong suporta na ibinigay ninyo noon," aniya. "Hindi natin dapat tingnan ang mga strike bilang anti-gobyerno kundi bilang isang paraan upang mailabas ang ating hinaing."
"Tayo ay nagkakaisa dito ngayon upang tutulan ang deadline ng ating mga prangkisa, hindi lamang ang consolidation... Tapusin ang consolidation para sa amin, pero hinihiling namin ang pagbabalik ng limang taong bisa ng aming mga prangkisa."
"Hindi namin kayang pagkasyahin ang consolidation. Hindi namin kayang ang mamahaling modernong mini-bus units na imported mula sa China."
Sinabi ni Valbuena na ang PUVMP sa kasalukuyang anyo nito ay hindi lamang naglalagay sa panganib ng kabuhayan ng mga driver at operator, kundi pati na rin ang milyun-milyong manggagawa at estudyante na umaasa sa kanilang mga serbisyo.
Ang strike ng PISTON at Manibela ay magkasabay sa pagbabawal ng e-bikes at e-trikes sa mga pangunahing kalsada sa Metro Manila simula Abril 15, kung saan may mga mobility advocates na plano ring magtipon kasama ang mga delegado ng transport strike.