Heat stroke: Pag-iwas, paggamot sa sobrang init ng katawan

0 / 5
Heat stroke: Pag-iwas, paggamot sa sobrang init ng katawan

MANILA, Pilipinas — Inihayag ng State weather bureau Philippine Atmospheric, Geophysical and Astronomical Services Administration (PAGASA) noong Marso 22 ang opisyal na pagtatapos ng "Amihan" o ang northeast monsoon season, na nagtatakda ng simula ng mainit at tuyong panahon sa bansa.

Sinabi ni PAGASA administrator Nathaniel Servando na ang deklarasyon ng "Philippine Summer" ay batay sa pagsusuri ng mga modelo ng weather forecast.

Idinagdag ni Servando na ang epekto ng El Niño, isang climate pattern na kaugnay ng labis na init at tagtuyot, ay inaasahan ding magpatuloy, na magdadala ng mas mataas na temperatura at mas tuyong kundisyon sa Abril hanggang Mayo.

Bilang resulta, inaasahan ang mas mainit na temperatura at inirerekomenda ng PAGASA na gawin ng lahat ang mga pag-iingat upang mabawasan ang stress mula sa init at ma-optimize ang araw-araw na paggamit ng tubig para sa personal at domestikong paggamit.

Bukod sa init ng katawan, isa pang pangamba sa kalusugan dahil sa mataas na temperatura ay ang heat stroke, na maaaring maging mas karaniwan sa mga susunod na araw kung hindi gagawin ang mga pag-iingat.

Basic information

Inilalarawan ng Mayo Clinic at ng United States' Centers for Disease Control and Prevention (CDC) ang heat stroke bilang resulta ng sobrang init ng katawan dahil sa matagal na pagkakalantad o pisikal na pagod sa mataas na temperatura.

Dahil nawawalan ng kontrol, maaaring umabot sa 40°C o higit pa ang temperatura ng katawan sa hindi bababa sa 10 minuto.

Kung hindi gagamutan, maaaring magdulot ng pinsala sa utak, mga kalamnan, puso, at bato ang heat stroke. Mas tumataas din ang panganib ng kamatayan sa mas pinatagal na hindi paggamot.

Mga sanhi, panganib

Ang mga pangunahing sanhi ng heat stroke ay ang matagal na pagkakalantad o pisikal na pagod sa mataas na temperatura.

Maaaring dagdagan ng dehydration, pagsusuot ng sobrang damit na hindi pinapayagan ang pawis na mag-evaporate, at pag-inom ng alak ang ganitong mga kondisyon.

Ang mga sumusunod ay nagpapataas ng panganib ng pagkakaroon ng heat stroke:

1. edad (ang mga mas bata ay hindi pa ganap na nagka-develop ng kanilang nervous systems, ang mga mas matanda ay may pagde-degenerate na)
2. biglang pagkakalantad sa mainit na panahon
3. kulang sa air conditioning
4. ilang gamot (hal. antidepressants o antipsychotics, diuretics, beta blockers, vasoconstrictors) at stimulants
5. ilang kalagayan sa kalusugan (hal. chronic illnesses, obesity, nakaraang experience ng heat stroke/s)

Mga sintomas, agad na paggamot

Isinalaysay ng mga ahensiyang nabanggit at ng United Kingdom's National Health Service (NHS) ang mga sintomas ng heat stroke, ang pangunahin ay mataas na temperatura ng katawan at mainit o tuyo at pulang balat:

iba't ibang estado o pag-uugali tulad ng pagiging magulo o di maayos na pananalita; mas ekstremong mga kaso ay seizures, delirium, at pagbagsak sa coma

1. pagduduwal at sakit ng ulo
2. mabilis at mababaw na paghinga
3. mas mabilis na tibok ng puso
4. pamumulikat ng kalamnan
5. napakauhaw

Kung itinuturing na may heat stroke ang isang tao, agad na tawagan ang emergency services, at habang naghihintay, ilagay sila sa loob o sa isang may lilim na lugar, alisin ang sobrang damit, at patuyuin gamit ang malamig na tubig na iniinom o inuulanan, ice packs, o basang tuwalya sa ulo, leeg, kilikili, at singit.

Pag-iwas

Sumasang-ayon ang Mayo Clinic, ang CDC, at ang NHS na ang heat stroke ay maaaring mabigyan ng babala, mapipigilan, at maaring paghandaan lalo na sa paglapit ng mga mas mainit na buwan.

Ilan sa mga hakbang sa pag-iwas na dapat tandaan ng mga tao ay ang pag-aaplay ng sunscreen na may Sun Protection Factor na hindi bababa sa 15 kada dalawang oras (mas madalas kung lumalangoy o pinagpapawisan), at uminom ng maraming tubig.

Mas ideal na magsuot ng maluwag o magaang damit dahil hindi mabilis makakapagpalamig ang katawan sa mga dikit at sobrang damit, at huwag iwanan ang sinuman — lalo na ang mga bata — sa isang nakaparadang sasakyan kapag mainit ang temperatura.

Inirerekomenda ng Mayo Clinic na limitahan ang oras ng mga aktibidad hanggang sa magkondisyon na sa mas mainit na kapaligiran. Samantala, iwasan ang mabibigat na gawain sa gayong temperatura o gawin ang mga aktibidad sa mas malamig na bahagi ng araw.

Sinabi rin ng NHS na kapag nasa loob ng bahay, isara ang mga kurtina at bintana kung mas mainit sa labas at patayin ang mga electrical equipment at ilaw na maaaring magpalamig pa ng kuwarto. — may mga ulat mula sa Rosette Adel